Samiska - sydsamiska
Soemengïele, jiddish, meänkieli, romani chib jïh saemiengïelh jïh smaarehtjïerth dejstie gïelijste lea nasjonaale unnebelåhkoegïelh Sveerjesne. Jaepien 2009 raejeste laake nasjonaale unnebelåhkoej jïh unnebelåhkoegïeli bïjre jåhta. Daesnie bïevnesh gååvnesieh dej gïeleldh reaktah datne åtnah jïh mah datne maahtah krïevedh tjïeltijste jïh åejvieladtjijste dan laaken mietie.
Nasjonaale unnebelåhkoeh jïh unnebelåhkoegïelh
Dïhte byögkelesvoete (tjïelth, laantedigkie jïh staaten åejvieladtjh) dïedtem utnieh dejtie nasjonaale unnebelåhkoegïelide vaarjelidh jïh gorredidh. Dïhte byögkelesvoete edtja aaj dej nasjonaale unnebelåhkoej nuepieh eevtjedh dej kultuvrem gorredidh jïh evtiedidh Sveerjesne.
Reeremeåejvieladtjh (vuesiehtimmie DO) edtja aaj dejtie nasjonaale unnebelåhkojde nuepiem tsevtsiemasse vedtedh dejtie gyhtjelasside mejgujmie guhtide duehtieh jïh sjïehteleslaakan unnebelåhkoej saadthalmetjigujmie dagkeri gyhtjelassine råårestalledh.
Åejvieladtjigujmie gaskesadtedh
Datne gie sïjhth soemengïelem, meänkieliem jallh saemiengïelide nuhtjedh reaktam eejnegen åtnah gïelem nuhtjedh gosse tjaaleldh vuekine DO:em jallh Rïjhkebiejjien saadthalmetjh (JO) gaskesadtedh. Datne maahtah DO:em govlesadtedh dovne e-påastine do@do.se jallh prievine tjaalesæjjanDiskrimineringsombudsmannen, Box 4057, 169 04 Solna.
Datne aaj reaktam åtnah soemengïelem, meänkieliem jallh saemiengïelide nuhtjedh dov tjaaleldh gaskesadteminie Justitiekanslerinie, Försäkringskassine, Skatteverkine jïh Arbetsförmedlinginie.
Jis datne åejvieladtjem gaskesadth man barkoesuerkine ellies jallh biehkine dejstie soemengïelen, meänkielien jallh saemiengïeli reeremedajvine datne nuepiem åtnah aktem dejstie gïelijste nuhtjedh gosse åejvieladtjem gaskesadtedh. Akte krïevenasse lea datne ieriem åtnah åejvieladtjesne jïh ierie reeremedajvem gårreldihkie. Dov ierie lea dajvem gårreldihkie jis vuesiehtimmie datne dajvesne årroeh jallh dov ierie lea darjomem gårreldihkie mij dajvesne.
Aaj reeremedajven ålkoelisnie datne reaktam åtnah soemengïelem, meänkieliem jallh saemiengïelide njaalmeldh jallh tjaaleldh nuhtjedh gaskesadtemisnie åejvieladtjine jis datne ieriem åtnah åejvieladtjesne jïh jis ieriem maahta gïetedidh barkijistie gïeh gïelem maehtedh.
Mah tjïelth reeremedajvine ovmessie gïelide?
External link.
DO:ine gaskesadtedh
DO vaaksjoehtimmine barka abpe laantesne jïh maahta prosessh juhtedh dåapmoestovline abpe laantesne. Jis DO vaaksjoehtimmiem dorje darjoemistie mij lea dov dïedtem jallh jis DO dov åvteste soptseste dåapmoestovlesne datne reaktam åtnah soemengïelem, meänkieliem jallh saemiengïelem nuhtjedh, jis dov ierie reeremedajvem gårreldihkie dov gïelese. Datne dellie reaktam åtnah DO:em gaskesadtedh njaalmeldh jïh tjaaleldh dov gïelesne. DO tjuara dellie dutnjien njaalmeldh vaestiedidh seamma gïelesne. Jis datne ij leah naan juridihken sæjjasadtjem datne aaj reaktam åtnah tjaaleldh jarkoestimmiem åadtjodh åejvieladtjen nænnoestimmeste.
Dåapmestovlh
Jis datne aamhtesem jallh ieriem aktene dåapmestovlesne mij darjomem åtna tjïeltine Jiellevárre, Haparanda, Giron, Bájil j ïh Övertorneå datne reaktam åtnah soemengïelem jallh meänkieliem nuhtjedh jis aamhtesem jallh ieriem gårreldihkie naaken dejstie tjïeltijste gårreldahkesne. Seammalaakan saemien gïelem dan dagkere dåapmoestovlese mij dåapmoegievlie abpe jallh biehkine gårreldahkesne daejtie tjïeltide Árjjepluovve, Jiellevárre, Jåhkkemåhkke jallh Giron, jis aamhtesem jallh ieriem naaken dejstie tjïeltijste vïedteldahkesne.
Jis datne sïjhth dov gïelem nuhtjedh dåapmoestovlesne edtja daam dåapmoestovlese bïeljelidh gosse aamhtese jallh ierie aalka jallh voestes aejkien datne edtjh aamhtesisnie jallh ieresne soptsestidh.
Pedagogeles darjome jïh voeresehokse
Jis datne tjïeltesne årroeminie mij lea reeremedajve soemengïelen, meänkielien jallh saemiengïeli åvteste edtja tjïelte, dov vaejtemen mænngan, maanese jallh maanide dov åelesne sijjiem faaledh maanahoksesne mij ellies jallh biehkine naaken dejstie gïelijste barka.
Seamma vuekien mietie datne reaktam åtnah dagkeres tjïeltesne abpe jallh biehkine såajtoste jïh hokseste mah faalesåvva voeresehoksen mierien sisnie barkijistie gïeh soemengïelem, meänkieliem jallh saemiengïelem soptsestieh.
Jis datne tjïeltesne årroeh mij ij leah reeremedajvesne jallh ij leah dov gïelen reeremedajvesne bene barkijh åtna gïeh maehtieh soemengïelem, jiddish, meänkieliem, romani chib jallh saemiengïelem, edtja tjïelte dov vaejtemen mænngan voeresehoksem faaledh abpe jallh biehkine barkijijstie gïeh dov gïelem soptsestieh.
Sveerje goevten 2000 ratifiseradamme Europaraerien mieriekonvensjovnem vaarjelimmien bïjre nasjonaale unnebelåhkojde (mieriekonvensjovne) jïh europeijen njoelkedassem laantebiehkie- jallh unnebelåhkoegïeli bïjre (unnebelåhkoegïelekonvensjovne). Dah nasjonaale unnebelåhkoeh mah jååhkesjamme leah judarh, romerh, saemieh, sveerjesåevmieladtjh jïh torneladtjh. Dah nasjonaale unnebelåhkoegïelh mah jååhkesjamme leah såevmiengïele, jiddish, meänkieli, romani chib jïh saemiengïele jïh smaarehtjïerth dejstie gïelijste.
Daesnie maahtah jienebh bïevnesh gaavnedh
Europaraerie
Europaraerie vååksje mieriekonvensjovne jïh unnebelåhkoekonvensjovnem seahkaridh. Dej webbesijjine maahtah gaskem jeatjebh gaavnedh illeldahkh goerehtimmijste Sveerjen seahkarimmiem konvensjovnijste.
Saemiedigkie jïh leeneståvroe Stuehkesne
Leeneståvroe Stuehkien leenesne jïh Saemiedigkie utnieh reerenassen barkoe unnebelåhkoepolitihken evtiedimmiem dåeriedidh jïh gïehtjedidh guktie laakine unnebelåhkoej bïjre berkieh.
Leeneståvroe Stuehkesne External link.
Minoritet.se
Webbesijjie dej nasjonaale unnebelåhkoej åvteste. Webbesijjie maahtoem vadta aalkoealmetje saemiej bïjre jïh Sveerjen nasjonaale unnebelåhkoej bïjre, judarh, romerh, sveerjesåevmieladtjh jïh torneladtjh.