Maid DO(VA) dahká?
DO (VA) bargá vealahankeahtes servodaga ovdii. Ulbmil min barggus lea servodat gos olbmuid seamma árvosaš rievttit ja vejolašvuođat gudnejahtto – beroškeahttá sohkabeali, sohkabealidentitehtas ja sohkabealolggosbuktimis, etnalaš gullevašvuođas, oskkus, oskuipmárdusas, doaibmahehttejumis, seksuála oainnus dehe agis. Min ulbmila olaheapmái mii dutkat eahpiduvvon vealahanlága rihkkumušaid. Mii dutkat maid bargoaddi ja skuvlejupmeordnejeaddji ulbmilaš barggu seamma árvosaš rivttiid ja vejolašvuođaid ovddideapmái ja vealaheami eastaleapmái.
1. Mii čađahit bearráigeahču vai eanet olbmot čuovulivčče lága.
Mii oaččut sullii 2000 almmuhusa jagis ja sullii 200 dain láidestit bearráigehččui. Bearráigeahčču mearkkaša ahte mii dutkat vai čielggadit čuovvugo dat gean lea almmuhuvvon vealahanlága. Doaibma, mii lea bearráigeahču čuozáhahkan sáhttá leahkit bargoaddi, gielda, gávpi dehe buohcceviessu.
Mii sáhttit maid čađahit bearráigeahču dutkamiin bargoaddi ja skuvlejupmeordnejeaddji barggu vai oassái ovddidit seamma árvosaš rivttiid ja vejolašvuođaid, oassái eastalit ja hehttet vealaheami.
Mot bearráigeahčču doaibmá?
Mii álggahit doaimma daningo mii leat ožžon dieđu ahte albmana vealaheapmi dehe vealahanriska dihto doaimmas. Dávjá mii oažžut dieđu almmuhusa bakte soapmásis gii lea vásihan vealaheami.
Álggos mii váldit aktavuođa dainna geas lea vástu doaimmas jearahallamiin erenomáš dáhpáhusas. Mii sáhttit jearadit jus doaibmanvuohki dehe bargovuohki man mii jáhkkit sáhttá geažidit vealaheapmái.
Mii sáhttit omd. čađahit bearráigeahču
- orohatfitnodat mii gáibida bissovaš orrunlobi, mii dárkkuha njuolggadusaid mat sáhttet geažidit orohatohcci vealaheapmái
- Bargoaddi mii beare váldá bargui nissonolbmuid dihto áigodaga
- Buohcceviessu mii ii leat fállan seavagielatdulkoma buohccái gii lea bealjehin.
Min bearráigeahčču geažida mearrádussii
Mii loahpahit iežamet bearráigeahču mearrádusain mii lea čuozihuvvon dan doibmii man mii dutkat, omd. orohatfitnodat, bargoaddi dehe buohcceviessu. Mearrádusas mii muitalit árvvoštallatgo mii ahte sii leat doaibman lága jelgii dehe eai. Mii sáhttit addit ávžžuhusaid maid sii sáhttet dahkat vealaheami vealtimii boahtteáigge. Min mearrádus ii leat lágalaččat čadni muhto sáhttá geažidit ahte doaibma omd. rievdada vealahan njuolggadusaid dehe álggaha ođđa bargovuogi vealaheami vuosttildeapmái.
Min bearráigeahččanbargu doalvu maid unnit oasi dáhpáhusain duopmostullui ( sullii 1 proseanta buot almmuhusain). Ášši doaimmahit DO (VA)juristtat ja duopmostuollu mearrida diggeáššis.
2. Mii ovddidit máhtu doarjuma ja váikkuheami dihte
Mii ovddidit máhtu vealaheamis analyseremiin ja statistihka doallamiin dain almmuhusain mat bohtet midjiide, dutkamiin ja jearahallamiin siviila servodaga. Máhttu vuođđun mii váldit sadjosii ja ovddidit sierra veahkeneavvuid doarjjan barggus seamma árvosaš rivttiid ja vejolašvuođaid ovddideapmái ja vealaheami eastaleapmái.
Dat sáhttá omd. guoskkahit
- analysaid ja raporttaid sadjosii váldima informeren ja váikkuhan dihte mearrádusa váldiide
- ovddidit veahkeneavvuid barggu doarjumii seamma árvosaš rivttiide ja vejolašvuođaide bargoaddis
- Vealahan skuvle ja juohká dieđu vai lasida sierra doibmiid návcca bargat eastalemiin ja vealahan riskkaid áicamii
- evttohit láhkarievdademiid ráđđehussii
- ovttasbargat eará eiseválddiiguin duođalaš doaimmaid čađaheapmái.