Vi arbetar för ett samhälle
fritt från diskriminering.

Nacionalni minoritetura thaj minoritetonge śiba

E finlandicko, e židovicko, e tornedalicko, e řomani taj e samicko śib thaj vi le varijacije kodole śibenge si nacionalni minoritetonge śiba ando Švedo. O Zakono pa Nacionalni Minoritetura thaj Minoritetonge Śiba lja pe ando berš 2009. Katka das tumen vuni informacije pa kodja, so si tumare śibake čačimata thaj savo pravo si tume te roden katar le komune thaj vi katar le raj pe sama katar kado zakono.

La publikake raj (komune, distriktura thaj themeske agencije) si responsibli, te arakhen thaj te den dumo le nacionalni minoritetonge śiba. La publikake raj si te promotin le šajimata katar le nacionalni minoritetura ando Švedo, te arakhen von penge kulture thaj te anen le maj angle.

Administrativni raj (kasave sar kaj si kodja o Ombudsman pala ekvivalentni čačimata – DO) si te den le nacionalnone minoriteton o šajipe, te dikhen vi von pala penge djeli thaj si te savetuin pe pa sa le nacionalnone minoritetonge bajura.

Kontakto le ransa

Te kamesa te des duma finlandicka, tornedalicka vaj samicka, tut si tut sagda o pravo te des duma katja śib, kana boldes tu lilesa karing o DO vaj karing o Parlamentosko Ombudsman (JO). Šaj kontaktiris le DO-sa imejlosa (do@do.se) vaj poštasa po adreso: The Equality Ombudsman, PO Box 4057, 169 04 Solna.

Si tu vi slobodija te ramos tjire lila pe finlandicko, tornedalicko vaj samicko śib, kana kontaktiris le Ofisosa katar Justicijako Kanselaro, la Agencijasa katar Švedicko Socialno Sigurta, la Švedickona Agencijasa pala Taksa vaj le Švedickone Servizosa pala Publikaki Butji, te si tu kak trjaba jekhasa kadale agencijendar.

Te boldesa tu karing jeg agencija, kaj lako butjako regiono perel desja vaj parcialno pe 'k administrativno distrikto pala e finlandicko vaj e tornedalicko vaj e samicko śib, atunči si tu e opcija, te haznis jek katar kadala śiba te kontaktirisa le ransa. Ferdi musaj si te avel tu jek trjaba la agencijasa thaj tjiri trjaba si te avel phangli le administrativnone distriktosa, kaj si po puśimos. Po egzemplo, tjiri trjaba si phangli jekhe distriktosa, kana trajis ande kodo distrikto, vaj jek trjabako aktiviteto ankerdilo pe ko distrikto.

Vi avrjal katar jek administrativno distrikto si tu o pravo te haznis e finlandicko, e tornedalicko vaj e samicko śib ande tjo oralno vaj lilesko kontakto la agencijasa, te avela tu jekh trjaba la agencijasa thaj la agencijake raj źanen te den duma e relevantno śib.

Kontakto le DO-sa

O DO kerel monitoringo te ankerdol la Diskriminacijako Zakono perdal o them thaj vov šaj perdal o them te thol legalni krisake pasura pe kodja sama. Kana kerel o DO monitoringo o Diskriminacijako Zakono ande 'k organizacija vaj bizniso, kaj san tu responsiblo, vaj kana o DO reprezentiril tut ande 'k kris, atunči si tu pravo te haznis e finlandicko, e tornedalicko vaj e samicko śib, te si tjiri trjaba phangli pe 'k administrativno distrikto tjira śibako. Si tut pravo te kontaktiris le DO-sa ande tjiri śib, aj kodja vi oralno thaj vi lilesa. O DO si te del tu anglal oralno pe sja kodja śib. Te naj tut kak legalno reprezentanto, atunči si tu pravo, te den tut jek ramome translacija katar le rangi decizija.

Krisa

Te san tu partija ande jek krisaki procedura kaj ankerdol ande 'l komune katar Gällivare, Haparanda, Kiruna, Pajala taj Övertorneå, atunči si tu pravo te haznis e finlandicko vaj tornedalicko śib, te si e trjaba phangli jekha komunasa katar kadala komune. Sja kodo važil vi pala samicko śib pe l' krisa, kaj si ande l' komune Arjeplog, Gällivare, Jokkmokk vaj Kiruna, te si e trjaba phangli jekha komunasa anda l'kadala komune.

Te kamesa te des duma tjiri śib ande kris, atunči si te informiris e kris pa kodja, kana teljarel la krisaki procedura, vaj kana pervo data des duma vaj pa tji trjaba vaj pa tjiri legalno djela.

Edukativni aktivitetura thaj griža phure manušenge

Te trajis tu ande 'k komuna kaj arakhadol ande 'k administrativno finlandicko, torneladicko vaj samicko distrikto, atunči pe tjiro želimos si te anzarel tuke e komuna śavořengi griža pala l' śavoře kaj san responsiblo pala lende. La grižake aktivitetura si te ankerdjon totalno vaj supstancielno ande jek katar kadala śiba.

Similarno si tu ande kasavi komuna vi o pravo pala sja le servizura vaj barem pe 'k supstancielno servizako kotor pe sama le phurengi griža, te anzarel len o personalo kaj źanel te del duma finlandicka, tornedalicka vaj e samicka.

Te bešes ande 'k komuna, kaj či perel ande či jek administrativno distrikto vaj kaj či perel ande 'k administracijako distrikto tjira śibako, thaj te si la personalo kaj źanel te del duma/hatjarel e finlandicko, e židovicko, e tornedalicko, e řomani śib vaj e samicko śib, atunči šaj te rodes katar e komuna te arakhel tuke phurengo grižako servizo desja vaj supstancielno ande tjiri śib.

Ando februaro 2000, o Švedo ratificirisardja e Ramoski Konvencija pala e Protekcija katar Nacionalni Minoritetura (le Ramoski Konvencija) katar la Evropako Konsilo thaj la Evropako Čartero pa Regionalni vaj Minoritetonge Śiba (le Minoritetonge Śibengo Čartero). Le oficialno prinźande nacionalni minoritetura ande kado zakono si židovura, Řom, o samicko narodo, švedoske finlandianura thaj tornedalura. Le nacionalni minoritetonge śiba kaj si oficialno prinźande si finlandicka, židovicka, torneladicka, e řomani śib, samicka thaj vi lenge śibake varijante.

Kaj arakhes maj but informacija?

La Evropako Konsilo

La Evropako Konsilo ankerel monitoringo le Ramoski Konvencija thaj le Minoritetonge Śibengo Čartero. Le monitoringoske rezultatura pa kodja sar o Švedo ankerel le Konvencije, arakhen po website:

O Samicko Parlamento thaj le distriktosko administracijako bordo katar Stockholmo

Le Švedosko governo dja karing le distriktosko administracijako bordo katar Stockholmo thaj karing o Samicko Parlamento e porunka, te len sama sar źal angle e minoritetongi politika thaj sar ankerdol o Zakono pa Nacionalni Minoritetura.

Minoritet.se

Jek website pala Švedoske nacionalni minoritetura. O website buhljarel informacija thaj źanglimos pa l' samicko narodo, pa l' židovura, pa l' Řom, pa l' švedoske finlandianura thaj pa l' tornedalura sar nacionalni minoritetura.

Sidinformation

Senast uppdaterad: 23 augusti 2022